Σάββατο 8 Μαρτίου 2008

Καθαρά ματ, Πρότυπα ματ, κλπ.

Από ορισμένους συνθέτες δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην μορφή του ματ. Υπάρχει μια σχολή τέτοιων συνθετών, που ονομάζεται σχολή της Βοημίας. (Δεν είναι όλοι από την Βοημία! Απλά έχουν παρόμοια κριτήρια κατά την σύνθεση). Οι συνθέτες επιδιώκουν να έχουν τα προβλήματά τους άνετες θέσεις με αίσθηση ελευθερίας και σε δυό τουλάχιστον βαριάντες να υπάρχουν πρότυπα ματ.
Καθαρό ματ (Pure mate): Το τετράγωνο του βασιλιά που γίνεται ματ και κάθε γειτονικό του τετράγωνο, απειλείται από μια εχθρική δύναμη ή είναι μπλοκαρισμένο από φιλικό πεσσό, (όχι απειλή και μπλοκ ταυτόχρονα).
Οικονομικό ματ (Economical mate): Λαβαίνουν μέρος όλα τα λευκά κομμάτια (με πιθανή εξαίρεση του βασιλιά και των πιονιών του) στο ματ.
Μοντέλο ματ (Model mate): Ένα ματ καθαρό και οικονομικό. Λέγεται και Πρότυπο ματ.
Ιδεώδες ματ (Ideal mate): Ένα μοντέλο ματ, όπου συμμετέχουν όλα τα κομμάτια, λευκά και μαύρα. Λέγεται και Τέλειο ματ.
Καθρέφτης ματ (Mirror mate): Όταν όλα τα τετράγωνα τριγύρω από τον βασιλιά είναι κενά.


(Πρόβλημα 45)
Μανωλάς Εμμανουήλ
Εφημερίδα ”Αλλαγή” Πάτρας, 14/06/1983
Παίζουν τα λευκά και κάνουν Ματ σε 2 κινήσεις
#2 (5+2)
[8/1Q6/2p1S1K1/3k4/8/8/2PS4/8]

Στο πρόβλημα του Μανωλά βλέπουμε δύο Ματ-ηχώ και ένα Τέλειο ματ καθρέφτη.
Δοκιμές: {1.Qxc6+?? Kxc6!}, {1.Qd7+? Ke5!}, {1.Kf6? / Kf5? Kd6!}.
Κλειδί: 1.Sc4! (ενώ ήδη απειλείται ο ένας ίππος, εκθέτουμε σε κίνδυνο και τον άλλον)
1...Kxc4 2.Qb3#
1...Kxe6 2.Qf7# (Αυτά ήσαν τα ματ-ηχώ).
1...Ke4 2.Qxc6# (Τέλειο ματ καθρέφτης).

Ενημέρωση 07-ii-2017 : Έμαθα σήμερα, μετά από 34 χρόνια, ότι το πρόβλημά μου αυτό είναι αντισιπέ. Έχουν προηγηθεί (1) Durebert, 1925, bulletin de la FRE, [8/2Q5/3p1S1K/4k3/8/8/3PS3/8] και (2) Fredriksson E. G., 1929, Schackvorlden, [8/5Q2/K1S1p3/3k4/8/8/3SP3/8].
Παραμένω πολύ ικανοποιημένος που συνέθεσα αυτό το πρόβλημα. Μανωλάς Εμμανουήλ.


(Πρόβλημα 46)
Χίθκοτ Γκ. (Godfrey Heathcote),
”The Observer”, 1927
Παίζουν τα λευκά και κάνουν Ματ σε 3 κινήσεις
#3 (10+9)
[8/KpQ5/2P5/1Pk5/s1P5/Pp1qp1rr/3P1Pb1/2RR4]

Στο πρόβλημα του Χίθκοτ έχουμε τέσσερα μοντέλα ματ με καρφώματα της μαύρης βασίλισσας, σε συνδυασμό με πιόνι Αλμπίνο στο d2.

Κλειδί: 1.f3! ( > 2.Qe5+ / Qe7+ / cxb7+)
1...Qc2 2.Qe5+ Kxc4 3.d3# (η Qc2 είναι καρφωμένη από τον Rc1)
1...Bxf3 2.Qe7+ Qd6 3.d4# (η Qd6 είναι καρφωμένη από την Qe7)
1...Sc3 2.cxb7+ Kd4 3.dxc3# (η Qd3 είναι καρφωμένη από τον Rd1)
1...Bxf3 2.Qe7+ Kd4 3.dxe3# (η Qd3 είναι καρφωμένη από τον Rd1)


(Πρόβλημα 134)
Πάχμαν (V. Pachman),
Πρώτο βραβείο, ”Schach-Echo”, 1959
Παίζουν τα λευκά και κάνουν Ματ σε 5 κινήσεις
#5 (3+7)
[8/2p5/8/5p2/8/1p3p1K/kp6/qS3Q2]

Στο πολυκίνητο του Πάχμαν βλέπουμε μοντέλα ματ, χαρακτηριστικά της σχολής της Βοημίας. Η ανοιχτή θέση δημιουργεί δυνατότητες για δοκιμές, όμως η λύση έχει στρατηγικό περιεχόμενο:
Δοκιμές : {1.Kh4? / Kg3? / Kh2? / Qd3? / Qg1? f2!}, {1.Qa6+? / Qb5? / Qc4? / Qxf3? / Qf2? Kxb1!}, {1.Sc3+? Ka3!}.
Κλειδί: 1.Qe1! ( > 2.Sc3+ Ka3 3.Qe7+ c5 4.Qxc5#)
1...c5 2.Qf1 ( > 3.Sc3+ Ka3 4.Qa6+ Kb4 5.Sd5#)
2...c4 3.Qe1 ( > 4.Sc3+ Ka3 5.Qe7#, απειλή που πραγματοποιείται).

Δεν υπάρχουν σχόλια: