Οι Αυλοί του Αρμόνιου

Θέμα: Οι Αυλοί του Αρμόνιου (Organ Pipes): Στο πρόβλημα περιλαμβάνεται η διάταξη κομματιών (Αξιωματικός – Πύργος – Πύργος - Αξιωματικός), που είναι γνωστή ως Αυλοί (σωλήνες) του αρμόνιου. Η διάταξη αυτή έχει τέσσερεις διατομές και θεωρητικά μπορεί να έχει 8 διαφορετικές θεματικές βαριάντες (με διατομές Γκρίμσο).

	(Πρόβλημα 34) Τάβερνερ Τ. (Taverner T.), Πρώτο βραβείο, ”L’ arti”, 1881 Παίζουν τα λευκά και κάνουν Ματ σε 2 κινήσεις #2 (10+7)
[3brrb1/2S4B/8/2p4Q/2p2k2/5P2/4P1KR/2S2RB1]

Στο ορθόδοξο δυάρι του Τάβερνερ βλέπουμε τον σχηματισμό B-R-R-B. Παραθέτουμε συνοπτικά τους διάφορους τρόπους με τους οποίους δοκιμάζουμε (αλλά δεν τα καταφέρνουμε!) να κάνουμε ματ σε δυό κινήσεις:
Δοκιμές : {1.Sd5+? Bxd5!},{1.Se6+? Rxe6!},{1.Sxe8? Bg5!},{1.Qg4+? Ke5!},{1.Qf5+? Rxf5!},{1.e4? Bg5!},{1.e3+? Rxe3!},{1.Bd4? cxd4!},{1.Sd3+? cxd3!},{1.Rh4+? Bxh4!},{1.Rh3? Bg5!}.
Κλειδί: 1.Rh1!
Αυτή η κίνηση είναι δύσκολο να βρεθεί γιατί δεν απειλεί κάτι, όμως βάζει τα μαύρα σε κατάσταση τσούκτσβανγκ, μια κατάσταση όπου με οποιαδήποτε κίνηση των μαύρων θα γίνει χειρότερη, αλλά όμως τα μαύρα είναι υποχρεωμένα να κάνουν μια κίνηση.
Για παράδειγμα, αν τα μαύρα αμυνθούν με 1...Bxh7, το τετράγωνο d5 μένει αφύλακτο, και τα λευκά δίνουν ματ με 2.Sd5#. Ή αν τα μαύρα παίξουν 1...Re5, μπλοκάρουν αυτό το τετράγωνο διαφυγής του βασιλιά τους επιτρέποντας το 2.Qg4#.
Αν τα μαύρα μπορούσαν να μη κινηθούν, τα λευκά δεν θα είχαν τρόπο να δώσουν ματ στην δεύτερή τους κίνηση.
Κάθε μία από τις δεκαεννιά νόμιμες απαντήσεις των μαύρων επιτρέπει ένα άμεσο ματ. Τις παραθέτουμε συνοπτικά:

1...c3 2.Sd3#, 1...Bxc7 2.Rh4#, 1...Bh4 2.Rxh4#, 1...Bg5 2.Qh2#, 1...Bf6 2.Qf5#,
1...Be7 2.e3#, 1...Rxe2+ 2.Sxe2#, 1...Re3 2.Bh2#, 1...Re4 2.fxe4#, 1...Re5 2.Qg4#,
1...Re6 2.Sd5#, 1...Re7 2.Rh4#, 1...Rf5 2.Qxf5#, 1...Rf6 2.Rh4#, 1...Rf7 2.Sd5#,
1...Bd5 2.Sxd5#, 1...Be6 2.e3#, 1...Bf7 2.Qf5#, 1...Bxh7 2.Sd5#.

Η θεματική προσέγγιση στον εντοπισμό της λύσης είναι να παρατηρήσουμε ότι στην αρχική θέση τα μαύρα είναι σχεδόν σε τσούκτσβανγκ. Αν τα μαύρα υποχρεώνονταν να παίξουν πρώτα, μόνο οι απαντήσεις Re3 και Bg5 δεν θα επέτρεπαν άμεσο ματ.
Όμως, κάθε μία από τις κινήσεις αυτές μπλοκάρει ένα κρίσιμο τετράγωνο διαφυγής του μαύρου βασιλιά. Η κίνηση Re3 μπλοκάρει το e3 που επιβλέπει ο Bg1, και η κίνηση Bg5 μπλοκάρει το g5 που επιβλέπει η Qh5.
Μόλις τα λευκά απομακρύνουν κατάλληλα τον πύργο από το h2 θα μπορέσουν να μετακινήσουν στο τετράγωνο αυτό τον Bg1 ή την Qh5 για να δώσουν ματ: [1...Re3 2.Bh2#] και [1...Bg5 2.Qh2#].

Η παράταξη μαύρων πύργων και αξιωματικών (B-R-R-B) είναι γνωστή στους προβληματιστές ως Αυλοί του Αρμόνιου, που συμπεραίνουν ότι τα μαύρα κομμάτια κατά την λύση μπορούν να εμποδίσουν το ένα το άλλο.
Για παράδειγμα, δείτε τι συμβαίνει όταν τα μαύρα μετά το κλειδί παίξουν 1...Bf7. Τα λευκά τώρα κάνουν ματ με 2.Qf5#, μια κίνηση που έγινε εφικτή μόνο επειδή ο μαύρος αξιωματικός εμπόδισε τον μαύρο Rf8 που φρουρούσε το τετράγωνο f5. Αυτό που κάνει ο μαύρος B στον μαύρο R το ονομάζουμε αυτοπαρεμβολή.
Παρόμοια, αν τα μαύρα απαντήσουν 1...Rf7, αυτό δημιουργεί παρεμβολή στην φρούρηση του d5 από τον Bg8, με συνέπεια να μπορούν τα λευκά να δώσουν ματ με 2.Sd5#. Αμοιβαίες αυτοπαρεμβολές σαν αυτή, μεταξύ δυο κομματιών (διαφορετικής γραμμικής κίνησης) σε ένα κενό τετράγωνο, είναι γνωστές ως διατομές Γκρίμσο.
Υπάρχουν τέσσερις διατομές Γκρίμσο στο πρόβλημα αυτό, (εντούτοις δεν πετυχαίνει οχτώ διαφορετικές εικόνες ματ, αλλά μόνο τέσσερις: Qf5#, Sd5#, e3#, Rh4#).

Διατομή Γκρίμσο στο f7 : 1...Bf7 / Rf7 2.Qf5# / Sd5#
Διατομή Γκρίμσο στο e6 : 1...Be6 / Re6 2.e3# / Sd5#
Διατομή Γκρίμσο στο e7 : 1...Be7 / Re7 2.e3# / Rh4#
Διατομή Γκρίμσο στο f6 : 1...Bf6 / Rf6 2.Qf5# / Rh4#