Γκένριχ Κασπαριάν

Ο Γκένριχ Μοϊσέγιεβιτς Κασπαριάν (αγγλικά: Genrikh Moiseyevich Kasparyan, γερμανικά: Genrich Moissejewitsch Kasparjan, ρωσικά: Генрих Моисеевич Каспарян) θεωρείται ως ένας από τους σημαντικότερους σοβιετικούς συνθέτες σκακιστικών σπουδών.
Ο Κασπαριάν γεννήθηκε 27/02/1910 στην Τιφλίδα της Γεωργίας, και πέθανε στις 27/12/1995 στο Εριβάν της Αρμενίας. Ήταν μεγαλύτερος από 13 χρόνων όταν διδάχτηκε σκάκι το 1924 από τον μεγαλύτερο αδελφό του. (Γενικά, για να γίνει κάποιος πολύ καλός στο σκάκι πρέπει να το μάθει πολύ μικρός). Φοίτησε, από το 1926 μέχρι το 1931, πολιτικός μηχανικός στο Πολυτεχνικό Ινστιτούτο της Τιφλίδας. Εκείνο το διάστημα ασχολήθηκε και με την σύνθεση και έφτιαξε περίπου 40 σκακιστικές σπουδές.
Ήταν επίσης πολύ δυνατός στο αγωνιστικό σκάκι. Το 1931 έγινε πρωταθλητής Τιφλίδας και μπόρεσε να γίνει Πρωταθλητής Ε.Σ.Σ.Δ. παίρνοντας την πρώτη θέση σε αγώνα κατάταξης από τον μετέπειτα παγκόσμιο πρωταθλητή Μιχαήλ Μποτβίνικ (Michail Moissejewitsch Botwinnik). Το 1936 πήγε στο Εριβάν και έγινε ο πρώτος Αρμένιος σκακιστής που πήρε τον τίτλο ”Μαιτρ των Αθλημάτων” (Meister des Sports), κερδίζοντας 9,5-7,5 τον Βιτάλι Τσεχόβερ (Witali Alexandrowitsch Tschechower).
Υπηρέτησε ως στρατιώτης από Ιούλιο 1941 μέχρι Νοέμβριο 1945 και κέρδισε πολλά παράσημα.
Του απονεμήθηκε το 1956 ο τίτλος ”Τιμημένος Μαιτρ των Αθλημάτων”. Μέχρι το 1990 εργάστηκε ως εκπαιδευτής σκακιού. Ως ενεργός παίκτης αγωνιστικού σκακιού νίκησε στο πρωτάθλημα της Αρμενίας δέκα φορές.
Το 1928 δημοσιεύτηκε η πρώτη του σπουδή για φινάλε. Συνολικά συνέθεσε πάνω από 500 σπουδές, εκ των οποίων περίπου οι 300 βραβεύτηκαν σε διαγωνισμούς.
Έλαβε μέρος σε 13 πρωταθλήματα σύνθεσης στην Ε.Σ.Σ.Δ. και κέρδισε τα έξι.
Το 1950 η Διεθνής Σκακιστική Ομοσπονδία (F.I.D.E.) του απένειμε τον τίτλο ”Διεθνής Μαιτρ”.
Το 1956 γίνεται ”Διεθνής Κριτής” για σκακιστικές συνθέσεις.
Το 1972 γίνεται ”Διεθνής Μεγάλος Μαιτρ” για σκακιστική σύνθεση. Για να πάρει αυτόν τον υψηλό τίτλο χρειαζόταν 70 βαθμούς από δημοσιεύσεις στο Άλμπουμ F.I.D.E.. Ο Κασπαριάν συγκέντρωσε 174,17 βαθμούς στην καριέρα του.
Διάσημο έγινε το βιβλίο του ”ЩАХМАТНЫЕ ЭТЮДЫ, Доминация” (Κυριαρχία, σκακιστικές σπουδές φινάλε) του 1974, που μεταφράστηκε στα αγγλικά το 1980 με τίτλο ”Domination in 2,545 Endgame Studies”.

---

Δυο σπουδές του Κασπαριάν

	(Πρόβλημα 116) Γκένριχ Κασπαριάν, Πρώτο βραβείο, ”Τουρνουά Ιωβηλαίου Roycroft”, 1979 Παίζουν τα λευκά και κάνουν ισοπαλία = (5+10)
[4Q3/4Ppr1/8/4s3/4prbB/p7/p1pP4/k1K5]

Η σπουδή αυτή, δεν είναι μόνο αξιοπρόσεχτη επειδή πήρε το πρώτο βραβείο σε ονομαστό τουρνουά, αλλά επειδή ο Κασπαριάν την δούλευε 30 χρόνια. Κατά δήλωσή του, η σπουδή στηρίζεται σε μια ιδέα που είχε το 1945. Ας παρακολουθήσουμε την λύση:

Κλειδί: 1.Qb5!
Χάνει η βαριάντα [1.Kxc2 Bf5 2.Bf6 e3+ 3.Kb3 exd2 4.Bxe5+ Kb1], καθώς και η βαριάντα [1.Kxc2 Bf5 2.Qb5 e3+ 3.Kb3 exd2 4.Qxe5+ Kb1].

1...Sd3+ 2.Qxd3
Πάλι χάνει το [2.Kxc2 Bd1+ 3.Kxd1 Rg1+ 4.Ke2 Rxh4 5.Ke3 Re1+ 6.Kd4 Sb2 7.e8=Q e3+], ή το [2.Kxc2 Bd1+ 3.Kxd1 Rg1+ 4.Kc2 Rc1+ 5.Kb3 Rb1+].

2...exd3 3.e8=Q Be6
Δεν είναι καλό το [3...Rg5 4.Qh8+ f6 5.Bf2 Rb5 6.Qxf6+ Rb2 7.Bd4 Rxf6 8.Bxf6] με ισόπαλη θέση παρά την υλική υπεροχή των μαύρων.

4.Qxe6 Rg5
Απειλεί 5...Rb5. Αν τώρα 5.Bxg5, μετά την 5...Rf1+ τα μαύρα κάνουν ματ.

5.Bf2
Όχι [5.Qe3 Rf1+ 6.Be1 Rb5 7.Qxd3 Rxe1+ 8.Kxc2 Rb2+ 9.Kc3 Rc1+ 10.Kd4 Rb4+ 11.Ke5 Kb2]. Υπάρχουν τώρα δυο συνέχειες...

5...Rg1+ 6.Be1 Rb4 7.Qxa2+ Kxa2
ο μαύρος πύργος έχει καρφώσει τον αξιωματικό και είναι πατ τα λευκά, ή...

5...Rb5 6.Bd4+ Rb2 7.Qf6 Rxf6 8.Bxf6
ο λευκός αξιωματικός έχει καρφώσει τον πύργο και είναι πατ τα μαύρα.

	(Πρόβλημα 117) Γκένριχ Κασπαριάν, Πρώτο βραβείο, ”Σκάκι στην Ε.Σ.Σ.Δ.”, 1935 Παίζουν τα λευκά και κάνουν ισοπαλία = (7+7)
[8/6q1/b7/1p5p/rb5P/4k1PP/4S3/3Q2KB]

Η κατάσταση, που θα εμφανιστεί στην λύση της σπουδής-117, μπορεί να περιγραφεί σαν Συνεχές Πατ, όπου τα λευκά και τα μαύρα προσπαθούν μάταια να θυσιάσουν τις βασίλισσές τους. Ας δούμε την λύση:

Κλειδί: 1.Sf4! ( > 2.Qd3# / Sd5#)
1...Qxg3+
2.Sg2+ Ke4
3.Qxa4 (Τα λευκά βλέπουν ότι αν 3... bxa4, θα είναι πατ).
3...Qh2+ (Τα μαύρα βλέπουν ότι μετά από 4.Kxh2 bxa4, κερδίζουν).
4.Kf2! Qg1+ (Τα μαύρα πάλι προσπαθούν να θυσιάσουν την βασίλισσά τους, αλλά τα λευκά συνεχίζουν να καρφώνονται...)
5.Kg3! Qf2+
6.Kh2! Qg3+
7.Kg1! Qh2+ (Ισοπαλία, με επανάληψη των ίδιων κινήσεων).