Παρασκευή 9 Μαΐου 2008

Αποδεικτική παρτίδα με θέμα Πρόνκιν, κλπ

Στην Συντομότερη αποδεικτική παρτίδα (Shortest Proof Game, SPG) πρέπει να εντοπίσουμε τις κινήσεις που οδήγησαν στην δοθείσα θέση τα κομμάτια, ξεκινώντας από το κλασσικό αρχικό στήσιμο.
Η λύση πρέπει να είναι μοναδική.
Αν αναφέρονται περισσότερες λύσεις, το περιεχόμενό τους πρέπει να είναι ομοστρατηγικό.



(Πρόβλημα 112)
Ντμίτρι Πρόνκιν (Dmitry Pronkin),
Πρώτο βραβείο, “Die Schwalbe”, 1985
Συντομότερη Αποδεικτική Παρτίδα, 12.5 κινήσεις (2 λύσεις)
12.5 SPG (15+14), 2 solutions
[2k4r/1bpp1ppp/1p1r1p2/2b5/4s3/q7/P1PPPPPP/RSBQKBSR]

Ο Ντμίτρι Πρόνκιν (Dmitry Pronkin) δημιούργησε ένα θέμα, που πήρε το όνομά του.

Θέμα Πρόνκιν : Ένα κομμάτι που προέρχεται από προαγωγή πηγαίνει στο αρχικό τετράγωνο ενός όμοιου κομματιού που έχει ήδη παρθεί.

Οι δύο λύσεις του προβλήματος-112, που είναι πολύ ενδιαφέρουσες και είναι καλό να τις μελετήσετε στην σκακιέρα σας, είναι οι εξής:

1.b4 Sf6 2.Bb2 Se4 3.Bf6 exf6 4.b5 Qe7 5.b6 Qa3
6.bxa7 Bc5 7.axb8=B Ra6 8.Ba7 Rd6 9.Bb6 Kd8 10.Ba5 b6
11.Bc3 Bb7 12.Bb2 Kc8 13.Bc1

1.Sc3 Sf6 2.Sd5 Se4 3.Sf6+ exf6 4.b4 Qe7 5.b5 Qa3
6.b6 Bc5 7.bxa7 b6 8.axb8=S Bb7 9.Sa6 0-0-0 10.Sb4 Rde8
11.Sd5 Re6 12.Sc3 Rd6 13.Sb1




Μερική αποδεικτική ανάλυση

Κάποια προβλήματα χρησιμοποιούν την Μερική αποδεικτική ανάλυση (Partial Retrograde Analysis, PRA). Στην μέθοδο αυτή, η ιστορία της θέσης δεν μπορεί να προσδιοριστεί με βεβαιότητα, αλλά καθεμιά από τις εναλλακτικές ιστορίες απαιτεί διαφορετική λύση.


(Πρόβλημα 113)
Γ. Λάνγκσταφ (W. Langstaff),
Chess Amateur, 1922
Παίζουν τα λευκά και κάνουν ματ σε 2 κινήσεις. (Μερική ρετροανάλυση)
#2 PRA (5+3)
[4k2r/8/5B1P/3R1KpP/8/8/8/8]

Το πρόβλημα-113, του Λάνγκσταφ (W. Langstaff), δημοσιευμένο το 1922 στο περιοδικό “Chess Amateur”, είναι ένα σχετικά απλό παράδειγμα. Η εκφώνηση είναι “Παίζουν τα λευκά και κάνουν Ματ σε 2 κινήσεις”. Δεν είναι δυνατό να καθοριστεί ποια ήταν η τελευταία κίνηση των μαύρων, αλλά υπάρχουν δυο επιλογές, οπότε η μερική αποδεικτική ανάλυση δίνει δύο διαφορετικές λύσεις:

(α) Μπορεί τα μαύρα να κίνησαν τον Βασιλιά ή τον Πύργο, άρα δεν έχουν δικαίωμα για ροκέ, άρα η λύση είναι

Κλειδί: 1.Ke6! ~ 2.Rd8#

(β) Μπορεί τα μαύρα να κίνησαν το πιόνι g7-g5 (δεν βρισκόταν το πιόνι στο g6, γιατί από εκεί θα έδινε σαχ), άρα τα λευκά έχουν δικαίωμα για πάρσιμο εν διελεύσει, άρα η λύση είναι

Κλειδί: 1.hxg6 e.p. ( > 2.Rd8#) 0-0 2.h7#




'Αυτές οι δυό λύσεις' ή 'όχι αυτές οι δυό λύσεις';


(Πρόβλημα 156)
Παλ Μπένκο (Pal Benko),
British Chess Magazine, 1971
Βοηθητικό σε 3 κινήσεις. (Με ρετροανάλυση)
h#3 retro (7+8) 2.1.1.1.1.1
[8/8/8/8/s3k3/p3pb1r/p1q1P2P/RS2K1SR]

Το πρόβλημα αυτό συνοδεύεται από μια ιστορία, που δεν γνωρίζω αν είναι αληθινή.
Ο συνθέτης Μπένκο το έφτιαξε με σκοπό να ξεγελάσει έναν κορυφαίο ΓκρανΜαίτρ, τον Μπόμπι Φίσερ (Bobby Fischer). Ο Φίσερ, (που πέθανε πρόσφατα στα 64 χρόνια του), βλέποντας τους λευκούς Πύργους και τον λευκό Βασιλιά στην αρχική τους θέση, έδωσε αμέσως δυό λύσεις, που όμως δεν είναι οι σωστές:

1.Bxe2 Sxe2 2.Qc4 Sbc3+ 3.Kd3 0-0-0#
1.Qxe2 Sxe2 2.Bg4 Sbc3+ / Sec3+ / Sg3+ 3.Kf3 0-0#

Στα βοηθητικά παίζουν πρώτα τα μαύρα. Ποια ήταν όμως η τελευταία κίνηση των λευκών; Παρατηρώντας το διάγραμμα βλέπουμε ότι η μοναδική δυνατότητα είναι να έχει κινηθεί ο λευκός Βασιλιάς, άρα δεν έχει δικαίωμα να κάνει ροκέ. Οπότε, οι σωστές λύσεις είναι:

Κλειδί: 1.Bxe2! Sxh3 2.Kf3 Rg1 3.Qe4 Rg3#
Κλειδί: 1.Qxe2+! Sxe2 2.Kd3 Sxa3 3.Be4 Rd1#

(Δες βιογραφικό σημείωμα για τον Μπένκο εδώ).

2 σχόλια:

ΝΕΟΣ ΠΑΛΑΜΗΔΗΣ < ΑΒΑΞ ΚΑΙ ΠΕΣΣΟΙ είπε...

Κύριε Μανωλά, όντως πολύ ενδιαφέροντα θέματα! (Ίσως περισσότερο σύνθετα από όσο αντέχει η επι του θέματος ασχετοσύνη μου).
Πολύ μου άρεσε το Πρόβλημα 156 (με μαγνήτισε κι η αναφορά στον Φίσερ). Πανέξυπνο! Έτσι εξηγείται και η τοποθέτησι του πιονιού α3!! Εκτός, τώρα που το σκέφτομαι, κι αν θέλοντας να ξεγελάση τον Φίσερ ο Μπένκο τού έδειξε version … χωρίς το μαύρο α3. Anyway, πολύ θα με ενδιέφερε και η ενδεχόμενη παραπομπή στην ακριβή πηγή αυτού του περιστατικού.
Και κάτι για την ορολογία: Υπάρχει καμμιά περίπτωσι να θεωρηθή προτιμητέα στον περίγυρο για τους διεθνείς όρους Partial Retrograde Analysis και Retroanalysis η νεοελληνική απόδοσι «Μερική Αναδρομική/Ανάδρομη ανάλυση» και «Οπισθοχωρητική/Κατ’ αναδρομή(ν) Ανάλυση»; Για τον τελευταίο ξενικό όρο, εικάζω ότι αρκετούς θα ενοχλούσε ο νεολογισμός …«Οπισθανάλυση». Αλλά, δεν μου πέφτει λόγος.
Αλέξανδρος ΣΟΪΛΕΜΕΖΗΣ

PS ok for the link.

Emmanuel Manolas είπε...

Στην σελίδα 8 του εγγράφου http://www.chesscafe.com/text/skittles245.pdf η ερώτηση 24 είναι η πηγή.
Δίνοντας "Benko Fischer" στην αναζήτηση του Google θα βρείτε πάμπολλες ιστορίες.

Ο όρος "retro" είναι αναγνωρίσιμος στην γλώσσα μας. Σημαίνει κάτι που είναι πίσω στον χρόνο.
Η αναδρομικότητα εμπεριέχει την έννοια της επανάληψης.
Η ρετροανάλυση είναι ανεύρεση ενός ιστορικού μοναδικών κινήσεων.