Το 50ό Παγκόσμιο Συνέδριο Σκακιστικών Συνθέσεων (50th World Congress of Chess Composition, WCCC) έγινε στην Ελλάδα, στην Ρόδο, 13-20 Οκτωβρίου 2007. (Δείτε φωτογραφίες εδώ και εδώ).
Διενεργήθηκαν διάφοροι Διαγωνισμοί Λύσης Προβλημάτων, τους οποίους θα περιγράψουμε προσεχώς, και αρκετοί διαγωνισμοί Σύνθεσης Προβλημάτων.
Ένας διαγωνισμός σύνθεσης έχει έναν κριτή (judge), ο οποίος ορίζει το θέμα, και μετά κρίνει τα προβλήματα που υποβάλλουν οι συνθέτες και απονέμει τα βραβεία (Prizes), τις εύφημες μνείες (Honourable Mentions) και τους επαίνους (Commendations). Προφανώς αποκλείονται τα προβλήματα που έχουν ελαττώματα ή είναι εκτός θέματος.
Οι κριτές προέρχονται από διάφορες χώρες και, επειδή είναι έθιμο να προσφέρουν στον πρώτο νικητή ένα ποτό της χώρας τους, οι διάφοροι διαγωνισμοί είχαν ονόματα ποτών! Για παράδειγμα: Διαγωνισμός Σαμπάνιας (Champagne Tourney), Γάλλος κριτής Μισέλ Καγιό (Michel Caillaud), Διαγωνισμός Γκράππας (Grappa Tourney), Ιταλός κριτής Μάριο Παρινέλο (Mario Parrinello), Διαγωνισμός Μεταξά (Metaxa Tourney), Έλληνας κριτής Παύλος Μουτεσίδης (Pavlos Moutecidis), Διαγωνισμός Σάκε (Japanese Sake Tourney), Ιάπωνες κριτές Ταντάσι Ουακασίμα (Tadashi Wakashima) και Κοχέι Γιαμάντα (Kohey Yamada) και Μαζάκι Γιοσιόκα (Masaki Yoshioka), κλπ..
Οι συνθέτες μπορούν να λάβουν μέρος σε περισσότερους από έναν διαγωνισμούς, αν πιστεύουν ότι μπορούν να παρουσιάσουν ένα ωραίο πρόβλημα με το θέμα που όρισε ο κάθε κριτής. Πολλές φορές οι συνθέτες συνεργάζονται.
Στον Διαγωνισμό Σαμπάνιας, στην Ρόδο, κριτής ήταν ο Γάλλος Μισέλ Καγιό (Michel Caillaud). Αυτός είναι GM στη σύνθεση (συγκομιδή βαθμών άνω των 70 στα FIDE Album), είναι επίσης και GM στη λύση.
(GM λύσης και σύνθεσης είναι ο Γάλλος Καγιό και ο Σέρβος Κοβάσεβιτς (Kovacevic).
O Σέρβος Βελιμίροβιτς (Velimirovic) είναι GM λύσης, και έχει "μόλις" 62,67 βαθμούς στα FIDE album, άρα "σύντομα" θα γίνει GM σύνθεσης.
Ο Σέρβος Μλαντένοβιτς (Mladenovic) είναι ήδη GM σύνθεσης και στο φετινό ECSC της Τουρκίας πέτυχε την τελευταία νόρμα GM λύσης.
Ο Ρώσος Σελιβάνοφ (Selivanov) πέτυχε τρίτη νόρμα GM λύσης κι αυτός στο Ευρωπαϊκό της Τουρκίας. Οι τίτλοι GM λύσης θα απονεμηθούν επίσημα στη Λεττονία.
GM στο αγωνιστικό σκάκι και GM λύσης είναι οι Βρεττανοί Μέστελ (Jonathan Mestel) και Ναν (John Nunn), καθώς και ο Ισραηλινός Σόφερ (Ram Soffer). Τέταρτος στην ομάδα αυτή θα είναι ο Μούρτζια (Piotr Murdzia)).
Ο κριτής Καγιό έβαλε στον διαγωνισμό σαμπάνιας το παρακάτω θέμα:
Θέμα : Οποιοδήποτε είδος ρετροαναλυτικού προβλήματος, που να έχει τουλάχιστον δύο παρσίματα αν-πασάν.
Ομάδα Α : Συντομότερες Αποδεικτικές Παρτίδες.
Ομάδα Β : Οποιοδήποτε άλλο είδος προβλήματος με ρετροανάλυση.
Επιτρέπονται Μυθικές συνθήκες (το πολύ δύο σε κάθε φάση προβλήματος).
Στην Ομάδα Α, πήρε Εύφημη μνεία μία σύνθεση του Κώστα Πρέντου, πρωταθλητή Ελλάδος επί σειρά ετών στην λύση προβλημάτων. Στην Ομάδα Β, πήρε Έπαινο μία σύνθεση του Εμμανουήλ Μανωλά. Ας δούμε τα προβλήματα αυτά.
 | (Πρόβλημα 159) Κώστας Πρέντος (Kostas Prentos), HM Champagne Ty, Rhodes 2007 Θέση μετά την 20η κίνηση των λευκών. Ποια ήταν η παρτίδα; SPG 19.5 (15+10) |
| [8/1p1ss2p/1pPkp3/3p3Q/8/BSPR1P1B/P1PK1PrP/5rSR] | |
SPG (=Shortest Proof Game) σημαίνει : Συντομότερη Αποδεικτική Παρτίδα.
19.5 σημαίνει : 19 ολόκληρες κινήσεις (λευκού και μαύρου) και μισή (του λευκού).
Ρετροανάλυση από τον Κώστα Πρέντο
Η θέση είναι μετά την 20ή κίνηση των λευκών. Το διάγραμμα προσφέρει αρκετές πληροφορίες:
Οι εμφανείς κινήσεις που έχουν κάνει τα λευκά είναι: Ba3(1 κίνηση), Sb3(2), Pc3(1), Pc6(3), Rd3(2), Kd2(1), Pf3(1), Bh3(1), Qh5(1). Συνολικά 13 κινήσεις. Επιπλέον, η θέση του bPb6 (=μαύρου πιονιού στο b6), φανερώνει κάποιες ακόμα κινήσεις του λευκού.
Ο αντίστοιχος υπολογισμός για τα μαύρα: Pb6(1), Pd5(1), Kd6(2), Sd7(1), Pe6(1), Se7(1), Rf1(4), Rg2(2). Συνολικά 13 κινήσεις. Επίσης, 2 κινήσεις για το κομμάτι που κόπηκε στο c3, άλλες 2 για το f3 και ακόμα 1 για το c6. Σύνολο 18 κινήσεις, από τις 19 που έχουν τα μαύρα στη διάθεσή τους. Τέλος, μια σημαντική παρατήρηση είναι ότι τα bPf7 και bPg7 λείπουν από τη σκακιέρα.
Ας δούμε τώρα τα πιθανά σενάρια:
1) Το λευκό wPb2 κόβεται στο b6. Αυτό σημαίνει ότι το wPc3 προέρχεται από το d2 και το wPc6 από το e2. Με τον τρόπο αυτό, ο λευκός εξοικονομεί τον απαραίτητο χρόνο για να εξολοθρεύσει τα bPf7 και bPg7, όμως ο μαύρος χρειάζεται ακόμα 2 κινήσεις με το κομμάτι που θα κοπεί από το λευκό wPe2 στη στήλη d. Μαζί με τις 18 κινήσεις που είπαμε στην εισαγωγή, τα μαύρα ξεπερνούν το απόλυτο όριο των 19 κινήσεων που έχουν στη διάθεσή τους. Υπάρχει μια πιθανότητα να κερδίσουν τα μαύρα ένα τέμπο, αν ο bRf1 έρθει στην τελική του θέση σε 3 κινήσεις (π.χ. Ra8-g8-g1-f1). Σ’ αυτήν την περίπτωση, ο wSg1 πρέπει να χάσει 2 κινήσεις για να διευκολύνει τον μαύρο πύργο και τα λευκά δεν προλαβαίνουν πια να κόψουν τα bPf7 και bPg7.
2) Το λευκό wPe2 προάγεται στο d8 και θυσιάζεται σε 1 επιπλέον κίνηση στο b6. Συνολικά 6 κινήσεις, που μαζί με τις 13 που γνωρίζουμε από την εισαγωγή, μας κάνουν 19. Απομένει μόνο 1 κίνηση στα λευκά, για να εξαφανίσουν τα bPf7 και bPg7, κάτι φανερά αδύνατο.
3) Το λευκό wPe2 προάγεται στο f8, κόβοντας τα bPf7 και bPg7 στην πορεία, και μετά σε 2 ακόμα κινήσεις θυσιάζεται στο b6. Αυτό το σενάριο χρειάζεται 7 λευκές κινήσεις και 1 μαύρη (bPf7-f6) για να πραγματοποιηθεί, ανεβάζοντας το άθροισμα σε 20 λευκές και 19 μαύρες, ακριβώς το όριο και για τις 2 παρατάξεις.
Το πρόβλημα που δημιουργείται είναι κάπως πιο λεπτό. Ο μαύρος Βασιλιάς bKd6 είναι σε θέση σαχ στην τελική θέση του διαγράμματος και ο wBa3 δεν μπορεί να έχει κάνει την τελευταία κίνηση [20.Bc1-a3+] γιατί σ’ αυτήν την περίπτωση, ο wRd3 χρειάζεται περισσότερες από 2 κινήσεις για να μεταφερθεί από το a1 στο d3 κι ο λευκός δεν έχει αυτή την πολυτέλεια. Αντίστοιχα, δεν είναι δυνατόν να έχει παιχτεί [20.Bb2-a3+], γιατί ο λευκός έχει περιθώριο για 1 μόνο κίνηση με τον Αξιωματικό, αλλιώς υπερβαίνει τις 20 κινήσεις.
Συνεπώς, η τελευταία κίνηση του λευκού δεν μπορεί να είναι άλλη από το [20.b5xc6 e.p.] και η αμέσως προηγούμενη [19.b4-b5+ c7-c5]. Εφόσον το wPb2-b4 προηγήθηκε υποχρεωτικά του wBc1-a3, δημιουργείται πρόβλημα με την διαδρομή του bRf1. Ο Πύργος αυτός έχει προέλθει από το a8 (Ra8-a4-e4-e1-f1) και πρέπει να περάσει στο e4 πριν το b2-b4 (και το Bc1-a3) του λευκού, αλλιώς αποκόβεται. Παίζοντας όμως Ra4-e4 δίνει σαχ στο λευκό βασιλιά, ο οποίος θα πρέπει να παίξει Ke1-d2, παρεμποδίζοντας τα λευκά κομμάτια wSb1 και wRa1 να φτάσουν στις τελικές τους θέσεις.
4) Το wPe2 προάγεται στο f8 σε Πύργο που καταλήγει στο d3, ενώ ο wRa1 θυσιάζεται στο b6. Οι απαιτούμενες κινήσεις, όπως και πριν, είναι 20 για τα λευκά και 19 για τα μαύρα. Ο λόγος που αυτός ο μηχανισμός αποτυγχάνει είναι η θέση του bRg2. Να τι θα συνέβαινε αν ο πύργος αυτός ήταν στο g3: [1.e4 d5 2.Qh5 Bg4 3.d4 c5 4.Sd2 Kd7 5.dxc5 f5 6.exf5 Qa5 7.f6 Qc3 8.fxg7 e6 9.gxf8=R Se7 10.c6+ Kd6 11.bxc3 Sd7 12.Rb1 Rg8 13.Rb6 axb6 14.Sb3 Ta4 15.Kd2 Re4 16.Rf3 Re1 17.Rd3 Bf3 18.gxf3 Rg3 (18...Rg2??) 19.Bh3 Rf1 20.Ba3+]. Όμως, ο bRg2 απαγορεύει το Bh3, και τα λευκά δεν έχουν το χρόνο να παίξουν Bh3 νωρίτερα με αναστροφή στη σειρά των κινήσεων.
5) Τελικό σενάριο : το wPe2 προάγεται στο f8 σε Αξιωματικό που καταλήγει στο a3, ενώ ο wBc1 θυσιάζεται στο b6. Αυτή είναι και η λύση του προβλήματος:
1.e4 d5 2.Qh5 Bg4 3.e5 Bf3 4.gxf3 Kd7
(Ξεκαρφώνει το Pf7. Τα μαύρα πρέπει να ελευθερώσουν γρήγορα το παιχνίδι, καθώς οι διαθέσιμες κινήσεις των λευκών τελειώνουν)
5.Bh3+ f5 6.exf6 e.p.+ e6 7.fxg7
(Ως αυτό το σημείο η παρτίδα ακολουθούσε γνωστά μονοπάτια από ένα προγενέστερο πρόβλημα του ίδιου του κριτή Michel Caillaud, το οποίο είχε δημοσιευτεί στο περιοδικό Orbit το 2006. Προφανώς, αυτό το γεγονός κόστισε στο πρόβλημά μου μια-δυο θέσεις στην τελική κατάταξη, εφόσον το θέμα του τουρνουά ήταν τα en passant).
7...Qf6 8.gxf8=B Qc3 9.Ba3
(Όχι όμως [9.Bc5? Se7 10.Bb6 axb6 11.dxc3 Ra4] σύμφωνα με το σενάριο 3)
9...Se7 10.dxc3 Rg8 11.Be3 Rg2 12.Bb6 axb6 13.Sd2 Ra4 14.0-0-0
(Η διαφορά είναι ότι τώρα ο λευκός προλαβαίνει να κάνει ροκέ πριν το b2-b4)
14...Re4 15.b4 Kd6 16.Sb3 Sd7 17.Rd3 Re1+ 18.Kd2 Rf1 19.b5+ c5 20.bxc6 e.p.+
Ένα αν-πασάν στην τελευταία κίνηση και ένα στην ρετροανάλυση.
Το πρόβλημα εμπεριέχει και το θέμα Βαλαντάο (Valladao).
| Θέμα Βαλαντάο (Valladao) : Το πρόβλημα περιλαμβάνει όλες τις "παράξενες" σκακιστικές κινήσεις, δηλαδή ροκέ, (υπο-)προαγωγή και πάρσιμο αν-πασάν. |
 | (Πρόβλημα 160) Μανωλάς Εμμανουήλ (Manolas Emmanuel), Comm Champagne Ty, Rhodes 2007 Παίζουν τα λευκά και κάνουν ματ σε 5 κινήσεις. (Μαντράσι, Ρετροανάλυση) #5 Madrasi retro (15+12) |
| [2RrqQs1/p2Bp3/P3PS1S/1b1p1PpK/R1rP3p/5P1k/2P3pP/6B1] | |
Ρετροανάλυση από τον Εμμανουήλ Μανωλά
Στην μυθική συνθήκη Μαντράσι δυο ετερόχρωμα ίδια κομμάτια όταν απειλήσουν το ένα το άλλο παραλύουν. Άρα ένα πιόνι μπορεί να πάρει ένα άλλο πιόνι μόνο αν-πασάν.
1. Λείπει από τα λευκά μόνο το wPb2 (=το λευκό πιόνι που ξεκινάει από το b2).
2. Πρώτα κινήθηκαν bPh7–h5–h4 και bPf7–f5–f4. Μετά κινήθηκαν wPg2–g4 και wPe2–e4–e5.
3. Τότε πήγε bPf4–f3 και πήρε στο g2 ένα λευκό κομμάτι, προερχόμενο προφανώς εκ προαγωγής του wPb2, αφού δεν λείπει κανένα λευκό κομμάτι. Μετά πήγε το wPf2-f3.
4. Πρώτα παίχτηκε bPd7-d5 και μετά wPe5-e6. Επίσης το wPg4 πήρε έναν μαύρο Ίππο στο f5.
5. Πρώτα κινήθηκε wPb2–b4–b5, μετά bPc7–c5 και το wPb5xc6 e.p.. Στην συνέχεια το wPc6 προήχθη στο c8, π.χ. [wPc7-c8=S και μετά ένας από τους λευκούς Ίππους πήγε στο g2, όπου τον πήρε ο bPf3] ή ίσως [wPc7-c8=R και μετά ένας από τους λευκούς Πύργους πήγε στο g2, όπου τον πήρε ο bPf3].
6. Ο μαύρος Rc4 έφτασε στο c4 χωρίς να κόψει λευκό κομμάτι, αφού δεν λείπει κανένα, άρα δεν κινήθηκε τελευταίος αφού παραλύει από γραμμή και στήλη. Αποκλείεται να έχουν κινηθεί επίσης τα υπόλοιπα μαύρα κομμάτια, K, Q, Rd8, Bb5, Sg8.
7. Τελευταίο κινήθηκε, με διπλό βήμα, το πιόνι bPg7-g5, (στο g6 θα ήταν παράλυτο). Άρα έχουμε δικαίωμα να το πάρουμε εν διελεύσει. Επιπλέον διαπιστώνουμε ότι ο bBf8 δεν κινήθηκε ποτέ και στο f8 πάρθηκε πιθανώς από την λευκή Βασίλισσα.
Κλειδί: 1.fxg6 e.p.! exf6
2.e7 f5
3.fxd8=S f4 (τα μαύρα είναι πατ. Ο λευκός Αξιωματικός Bd7 είναι παράλυτος...)
4.Sc6+ (...τώρα δεν είναι και δίνει σαχ...)
4...Bxc6 (...τώρα είναι πάλι παράλυτος...)
5.Rxc6# (...τώρα δεν είναι και δίνει ματ! Τον ελευθέρωσε ο λευκός Πύργος που ήταν αρχικά παράλυτος από δυό μαύρους Πύργους!)
Ο κριτής είπε : "Ένα αν-πασάν στο κλειδί και ένα στην ρετροανάλυση. Καθαρή χρήση της συνθήκης Μαντράσι σε μια κάπως βαριά θέση".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου