Μαντράσι

Στο Μυθικό σκάκι (Fairy Chess) γίνονται αποδεκτές κατά περίπτωση διάφορες συνθήκες που αλλάζουν τους κανόνες του παιγνιδιού. Μια τέτοια μυθική συνθήκη είναι το Μαντράσι. (Το όνομα αυτό είναι αφιερωμένο σε έναν συνθέτη από το Μαντράς της Ινδίας).

Θέμα Μαντράσι (Madrasi) : Κάθε κομμάτι, εκτός του βασιλιά, για όσο διάστημα επιτηρείται (απειλείται) από ίδιου τύπου κομμάτι του αντιπάλου, παραλύει. Η μόνη ικανότητα που διατηρεί το παράλυτο κομμάτι είναι να μπορεί να παραλύει τα (όμοιά του) κομμάτια που επιτηρεί.

	(Πρόβλημα 108) Μανωλάς Εμμανουήλ (Manolas Emmanuel), The Problemist, 1984 Ματ σε 3, Μαντράσι #3 (7+5) Madrasi
[k7/P4b2/1K1p4/3BP3/7B/5R1r/7b/7R]

Το πρόβλημα αυτό είναι μια απλή και καθαρή παρουσίαση του θέματος, χωρίς πολλή δράση. Τα ζευγάρια κομματιών Bd5 και Bf7, e5 και d6, Rf3 και Rh3 είναι παραλυμένα.
Οι δοκιμές {1.Rc1? ( > 2.Rc8#) / Rg1? ( > 2.Rg8#) έχουν απάντηση 1...Bg1+!} και αν τα λευκά συνεχίσουν με 2.Bf2, έχουμε πατ με πλήρη παράλυση των μαύρων, ενώ αν τα λευκά συνεχίσουν με 2.Ka6, τα μαύρα θα παίξουν 2...Bxa7 και δεν υπάρχει ματ στην επόμενη κίνηση.
Άλλες συνέχειες, όπως [1.Bf2? Bg1! (πατ)], ή [1.Ka6? Bg1! 2.Bf2 (πατ)] οδηγούν επίσης σε αδιέξοδο. Επομένως, λύση του προβλήματος (προσπάθεια αποφυγής του πατ) είναι η εξής:

Κλειδί: 1.Bg3!
Παραλύει τον Bh2 και απελευθερώνει από την παράλυση τον Rf3. Αυτός απειλεί 2.Rxf7, απελευθερώνοντας έτσι από την παράλυση τον Bd5, που θα δώσει αυτόματα σαχ και ματ.
1...Rxg3
Παραλύει τον Rf3, που δεν απειλεί τίποτε πια, και απελευθερώνει από την παράλυση τον Bh2.
2.Ka6
Μια ήσυχη κίνηση, (που προλαβαίνει το σαχ της κίνησης του μαύρου).
2...Bg1
Τα μαύρα δεν έχουν επιλογές.
3.Rh8#
Μέσα σε δυό κινήσεις, τρία κομμάτια, που έκλειναν την στήλη θ, απομακρύνθηκαν και άνοιξαν την στήλη-h για να δράσει ο Rh1.


Στο επόμενο πρόβλημα-109 του Σουηδού συνθέτη Σουΐντλεϊ (C. P. Swindley) βλέπουμε έναν υπέροχο συνδυασμό του παραλυτικού θέματος Μαντράσι (παράλυση των αλληλοαπειλούμενων όμοιων κομματιών) με το θέμα Αλουμβάντλουνγκ (τετραπλή προαγωγή ενός πιονιού σε όλα τα κομμάτια).

	(Πρόβλημα 109) Σουΐντλεϊ (C. P. Swindley), The Problemist, 1984 Ματ σε 2, Μαντράσι #2 (10+7) Madrasi
[3B4/4P3/2b5/1s1rP2q/4pK1k/1S2P2p/R6P/3Q1R2]

Κλειδί: 1.Kf5! ( > 2.Rf4#, ο Βασιλιάς όμως είναι εκτεθειμένος σε σαχ).
1...Rxd1+
Ο μαύρος Πύργος παραλύει και το σαχ προέρχεται από την Qh5 που δεν είναι παράλυτη.
2.e8=Q#
Η Qh5 παραλύει και ο Bd8 δίνει σαχ από αποκάλυψη.

1...Rxe5+ 2.e8=R#
1...Bd7+ 2.e8=B# (Ο Rd5 δεν μπορεί να βοηθήσει).
1...Sd6+ 2.e8=S# (το 1...Sd4 δεν δίνει σαχ, γιατί παραλύει από τον Sb3).

Η ύπαρξη του Ra2 ακυρώνει το παραλυτικό αμυντικό σχέδιο 1...Rd2 2.Rf4+ Rf2!

---

Θα μιλήσουμε προσεχώς για ρετροανάλυση και αποδεικτικές παρτίδες, και μετά θα παρουσιάσουμε τα δυό Ελληνικά προβλήματα που βραβεύθηκαν στο 50ό Παγκόσμιο Συνέδριο Σκακιστικών Συνθέσεων (WCCC) το 2007 στην Ρόδο, (στο άθλημα "συνθέσεις με ρετροανάλυση"):
(1) εύφημη μνεία, Κώστας Πρέντος, συντομότερη αποδεικτική παρτίδα σε 19.5 και
(2) έπαινος, Εμμανουήλ Μανωλάς, πεντάρι Μαντράσι.