Σάββατο 2 Αυγούστου 2025

Επιτροπή Καλλιτεχνικού Σκακιού Newsletter 005

 Newsletter Νο5 27.07.2025 

Επιτροπή Καλλιτεχνικού Σκακιού 

 s#2 (8+5) 

Παίζουν τα λευκά και αναγκάζουν τα μαύρα να κάνουν ματ στη 2η κίνησή τους (το αργότερο) 

Η παρένθεση κάτω δεξιά από το διάγραμμα γράφει τον αριθμό των  κομματιών: 8 λευκά και 5 μαύρα 

[βαθμός δυσκολίας 3/5] 

Γνωρίστε τα αντίστροφα προβλήματα! 

Μία κατηγορία προβλημάτων που συχνά… τρομάζει όσους  καταπιάνονται για πρώτη φορά με αυτά, είναι τα αντίστροφα. Στα αντίστροφα προβλήματα (selfmates) παίζουν πρώτα τα λευκά και  εξαναγκάζουν τον αντίπαλό τους (ο οποίος αντιστέκεται προσπαθώντας  να αποφύγει να κάνει ματ!) να τα κάνει ματ σε ορισμένο αριθμό  κινήσεων. Στα selfmates δηλαδή, λευκά και μαύρα θέλουν να... χάσουν,  αλλά ο λευκός είναι αυτός που το καταφέρνει! 

Ο εξαναγκασμός των μαύρων να παίξουν αυτό που θέλουμε και τελικά  να κάνουν ματ γίνεται με δύο τρόπους:

α) Είτε πρέπει να αντιμετωπίσουν ένα σαχ (σύμφωνα με τους  κανονισμούς είναι υποχρεωτικό να αντιμετωπιστεί!) 

β) Είτε δεν έχουν άλλη κίνηση να παίξουν (βρίσκονται σε θέση  zugzwang). 

Φυσικά οι κανόνες του σκακιού (ο Βασιλιάς απαγορεύεται να πάει σε  τετράγωνο όπου απειλείται, ένα σαχ είναι υποχρεωτικό να  αντιμετωπιστεί κλπ) βρίσκονται σε πλήρη ισχύ. 

Το πρόβλημα που διαλέξαμε για το παρόν Newsletter είναι ένα  βραβευμένο αντίστροφο 2 κινήσεων (συμβολισμός: s#2). Συνθέτης του  ο εκλιπών Παύλος Μουτεσίδης (βλ. πιο κάτω το σχετικό αφιέρωμα). Η λύση έχει τη μορφή: 

1.κίνηση Λευκών - κίνηση Μαύρων 2. κίνηση Λευκών - κίνηση Μαύρων  (η οποία κάνει ματ στα Λευκά). 

Δείτε το προηγούμενο διάγραμμα: Τα μαύρα κάνουν αμέσως ματ με  αποκάλυψη αν μετακινήσουν τον Αξιωματικό τους οπουδήποτε, δεν  θέλουν όμως να το κάνουν και θα επιλέξουν κάποια άλλη κίνηση,  εφόσον βέβαια αυτή επιτρέπεται από τους κανονισμούς. Τα λευκά πάλι,  θα παίξουν έτσι ώστε ό,τι και να επιλέξουν τα μαύρα, να εξαναγκαστούν  να κάνουν ματ το αργότερο στη 2ηκίνησή τους.

ΛΥΣΗ του προηγούμενου προβλήματος (NL No4) 

Παίζουν τα λευκά και κερδίζουν 

Όπως είχαμε εξηγήσει, αν τα μαύρα κόψουν ατιμωρητί το  τελευταίο λευκό πιόνι d2 θα εξασφαλίσουν την ισοπαλία, καθώς  σε φινάλε χωρίς στρατιώτες η υλική υπεροχή δύο μονάδων δεν  είναι γενικά αρκετή για τη νίκη. Ταυτόχρονα όμως απειλούν και  1…Bg8! καρφώνοντας τον λευκό Πύργο. Το ξεκίνημα είναι  επομένως μονόδρομος:



1.Rh4! Αν τώρα 1…Bf5 ή 1…Bg6,τα λευκά κερδίζουν απλά με  2.d4 σώζοντας οριστικά το πιόνι τους. Αν πάλι 1…Bg8+ τότε  2.Kb2 Kxd2 3.Rh2+ και πέφτει ο μαύρος Ίππος. Άρα η πιο  ανθεκτική απάντηση του μαύρου είναι το 1…Bd3! Ακολουθεί  2.Rh2 Bb5! (2…Be2? 3.d4! +-) 3.Se5! (μοναδικό, καθώς το  3.Sa5? Sd4! 4.Kb2 Be2 5.Kc3 Sb5+ 6.Kb4 Sd4 θα οδηγούσε  σε ισοπαλία) και τώρα οι κυριότερες κινήσεις των δύο  

παρατάξεων -υπενθυμίζουμε ότι οι κινήσεις του λευκού είναι οι  μοναδικές που κερδίζουν- θα οδηγήσουν στο εντυπωσιακό ματ  του επόμενου διαγράμματος: 3…Be2 4.d3! Sb4+ 5.Kb3 Sxd3  6.Rh1+ Kd2 (6…Se1 7.Kc3! και, ανάλογα με τη διαγώνιο όπου  θα κινηθεί ο μαύρος B, θα ακολουθήσει 8.Sd3 ή 8.Sf3 κερδίζοντας τον μαύρο Ίππο και την παρτίδα) 7.Sc4 ματ!!



Παύλος Μουτεσίδης (1930-2025) 

Τον Μάη, πλήρης ημερών, αναχώρησε για τον σκακιστικό παράδεισο  ένας από τους πατριάρχες του Καλλιτεχνικού Σκακιού στην χώρα μας, ο  Παύλος Μουτεσίδης

O Παύλος ήταν Δραμινός αλλά αφού σπούδασε πολιτικός μηχανικός  στη Σαλονίκη έμεινε έκτοτε για πάντα εκεί. Αποτέλεσε εξέχον μέλος  μιας σπουδαίας γενιάς συνθετών. Έμαθε σκάκι 10 ετών και στα πρώτα  του συνθετικά βήματα (ήδη από το 1953) καθοδηγήθηκε από τον  Τριαντάφυλλο Σιαπέρα. Άρχισε με το να συνθέτει ορθόδοξα  προβλήματα, μα γρήγορα ερωτεύτηκε τα αντίστροφα (selfmates),  ιδιαίτερα αυτά των πολλών κινήσεων στα οποία και διέπρεψε.  Αργότερα στράφηκε στα maximummers και στα βοηθητικά, στα οποία  επίσης είχε αξιοσημείωτη επιτυχία. Συνεργάστηκε με πολλούς  σπουδαίους Έλληνες και ξένους συνθέτες, όπως τον Kniest, τον Sorokin,  τον Gussopulo, τον Gruber, τον Φουγιαξή κ.ά. Κέρδισε πολλά βραβεία,  πλήθος προβλημάτων του πέρασαν στα Fide Albums (54,33 βαθμοί  συνολικά) και από το 1984 του είχε απονεμηθεί ο τίτλος του IM σύνθεσης

Ο Παύλος ήταν ένας ακάματος συνθέτης, ενεργός μέχρι τα βαθιά  γεράματα. Έφτιαξε συνολικά πάνω από 2000 προβλήματα! Στην βάση  YACPDB μπορεί κανείς να βρει περίπου χίλια από αυτά, στον παρακάτω  σύνδεσμο:  

https://www.yacpdb.org/#search/OFwvOFwvOFwvOFwvOFwvOFwvO FwvOC9Nb3V0ZWNpZGlzLCBQYXZsb3MgTi4vLy8vLy8vLy8vLy8vMS8xLz EvMA==/1

Σαν άνθρωπος ήταν δραστήριος, πολυταξιδεμένος, προοδευτικός, με  ρωμαλέα κοινωνική και πολιτική άποψη. Το σπινθηροβόλο πνεύμα του,  το κοφτερό του χιούμορ και η εγγενής του εξωστρέφεια τον έκαναν  πολύ αγαπητό στους κύκλους των προβληματιστών. Συμμετείχε σε  πάμπολλα Συνέδρια και ήταν αυτός που καθιέρωσε εκεί τα… αλκοολούχα ποτά (!) σαν βραβεία διαγωνισμών σύνθεσης, με πρώτο  δώρο ένα κονιάκ ΜΕΤΑΧΑ 5 αστέρων. Μετά ακολούθησαν τα άλλα  κονιάκ, τα κρασιά, τα σάκε, οι βότκες, οι τζούικες και οι καϊπιρίνιες. Για  να μην λέτε ότι οι συνθέτες δεν έχουν ζωή! Η τεράστια βιβλιοθήκη του  Παύλου έχει δωρηθεί πλέον από τις αγαπημένες κόρες του στην  Επιτροπή Καλλιτεχνικού Σκακιού. 

Με πρωτοβουλία του Χάρη Φουγιαξή (που πάντα τον πρόσεχε σα να  ήταν πατέρας του) έχει ήδη προκηρυχτεί ένα Memorial Tournament (MT) στη μνήμη του αγαπημένου μας συνθέτη. Λεπτομέρειες για το  τουρνουά σύνθεσης στον παρακάτω σύνδεσμο: 

https://www.dropbox.com/scl/fi/235e8ssslvuze556ulczy/Pavlos Moutecidis-Memorial-Tourney 

announcement.pdf?rlkey=7ctrksdp8z0sgi8smm5xqyyyd&e=2&st=9530 wucj&dl=0  

Το σημερινό (αντίστροφο) πρόβλημα επιλέχτηκε, σαν «σπονδή» στην  εκδημία του.

Αποφάσεις από την Alba Iulia 

Όπως έχουμε αναφέρει, ένα Παγκόσμιο Συνέδριο (WCCC) δεν  περιλαμβάνει μόνο διαγωνισμούς λύσης, αλλά και συνεδριάσεις  επιτροπών, αρκετούς διαγωνισμούς σύνθεσης και άλλα events.  

Κάθε χώρα έχει έναν εκπρόσωπο (delegate) που συμμετέχει στη λήψη  αυτών των αποφάσεων, καθώς και κάποια μέλη ενδεχομένως στις  τεχνικές επιτροπές (10 στον αριθμό). Στην επιτροπή Solving εντάχθηκε  φέτος ο Νίκος Σιδηρόπουλος. Εκεί συζητήθηκαν και αποφασίστηκαν  διάφορα θέματα για το solving με κυριότερο την αυστηροποίηση των  κανόνων για το ISC.  

Ο Έλληνας delegate βέβαια δεν είναι άλλος από τον IM στην σύνθεση  Χάρη Φουγιαξή. Ο Χάρης είναι επίτιμος Πρόεδρος της Παγκόσμιας  Ομοσπονδίας Καλλιτεχνικού Σκακιού, της WFCC. Παρακάτω στην  φωτογραφία τον βλέπετε λίγο πριν τον συλλάβουν οι Ρωμαίοι  στρατιώτες, ποιος ξέρει σε ποια χωροχρονική λούπα έμπλεξε πάλι

Μολονότι δεν δημοσιεύτηκαν ακόμα, μέσω του Χάρη ξέρουμε ήδη  ανεπίσημα κάποιες από τις αποφάσεις που ελήφθησαν στο Συνέδριο.  Έτσι το επόμενο Πανευρωπαϊκό Λύσης θα διεξαχθεί τελικά στα Σκόπια (Β. Μακεδονία) από 8-10 Μάη 2026. Ευελπιστούμε ότι η Ελλάδα θα  κατορθώσει να εμφανιστεί εκεί με την πλήρη σύνθεσή της για να  υπερασπιστεί το αργυρό μετάλλιο της Αθήνας! Για το δε Παγκόσμιο του  2026 υπάρχει μια πρόταση από την Ισπανία για τον Αύγουστο αλλά δεν  έχει οριστικοποιηθεί, η τελική απόφαση θα ληφθεί τον Οκτώβρη, ενώ 

ενδιάμεσα δεν αποκλείεται να δούμε και άλλες εναλλακτικές  προτάσεις. Υπάρχει μια σκέψη και για ελληνική διοργάνωση, αν  ευνοήσουν οι συνθήκες. Οψόμεθα.  

Βραβεία Ελλήνων συνθετών στο 67ο WCCC 

Πάνε πολλά χρόνια από τότε που η Ελλάδα έφευγε με άδεια χέρια από  τους συνθετικούς διαγωνισμούς που γίνονται με αφορμή το εκάστοτε  Συνέδριο. Και φέτος οι συνθέτες μας έδρεψαν αρκετά βραβεία και  επαίνους. Τα παρουσιάζουμε συνοπτικά: 

Murfatlar: Αυτός ήταν διαγωνισμός ρετρό, με προβλήματα PG και την  μυθική συνθήκη Masand. Εκεί ο Πρέντος σάρωσε με… ηλεκτρική  σκούπα, αφού έστειλε 5 προβλήματα και με αυτά πήρε το 1ο, το 2ο, το  3ο, το 4ο βραβείο και για κερασάκι και μια εύφημη μνεία! Κοντολογίς,  τα πήρε όλα κι έφυγε, τίποτα δεν του ξέφυγε! To Murfatlar είναι  Ρουμάνικο κρασί. Κώστα, εβίβα! 

Tzuica: Ο Αργυρακόπουλος μας εκπροσώπησε επάξια σε αυτόν τον  Ρουμανικό fairy διαγωνισμό και απέσπασε ένα «very special prize»,  αλλά και έναν έπαινο, έτσι να βρίσκεται.  

Sabra: Βοηθητικά. Ο Λιάκος απέσπασε 6ηεύφημη μνεία στον Ισραηλινό  διαγωνισμό.

Azemmour: Βοηθητικά προβλήματα για τo Μαροκινό κρασί. Πρέντος,  9ος έπαινος. 

Champagne: Retro προβλήματα για τον γαλλικό αφρώδη οίνο. Πρέντος,  9ος έπαινος. 

Sake: Γιάκατης και Πρέντος (συνεργασία) πρόσθεσαν δύο ακόμη  επαίνους, στον Γιαπωνέζικο διαγωνισμό. 

Μπράβο σε όλα τα παιδιά! Ο σύνδεσμος για τα έως τώρα  δημοσιευμένα βραβεία: 

https://wccc2025.wfcc.ch/results/ 

Διαγωνισμός λύσης στον Ίκαρο 2025 

Το καλοκαιρινό διεθνές τουρνουά της Ικαρίας παραδοσιακά αγκαλιάζει  τους διαγωνισμούς λύσης. Παλιότερα είχε φιλοξενήσει και τον ίδιο τον  Μούρτζια. Φέτος, στο πλαίσιο του Ίκαρου 2025, πραγματοποιήθηκε μίνι  διαγωνισμός με 6 προβλήματα, με πρωτοβουλία της Επιτροπής  Καλλιτεχνικού Σκακιού. Υπεύθυνος της διοργάνωσης ήταν ο Δημήτρης  Σκυριανόγλου και τα (όχι δύσκολα) προβλήματα διάλεξε ο  Παν. Κονιδάρης. Έλυσαν 11 σκακιστές. Η βαθμολογία ήταν: 

1. Κεσόγλου Κώστας 28 β. (σε 30 δυνατούς) 

2. Καπαγιαννίδης Κώστας 22 β. 

3. Μητσόπουλος Κωνσταντίνος 19 β. 

4. Νοδάρας Χρήστος 18 β. (61’)

5. Καραχισαρίδης Β. 18 β. (88’) 

6. Τερ-Γκεβοργκιάν Γιάννης 18 β. (90’) 

7. Χαλδαιάκης Βασίλης 16 β. 

8. Κωνσταντόπουλος Παναγιώτης 12 β. 

9. Σεφερλής Γιώργος 6 β. 

10. Ley Johannes 5 β. 

11. Μακρυνιώτης Κωνσταντίνος 0 β. 

Κι αφού αναφέραμε, έστω και εν παρόδω, τον Μούρτζια ας κλείσουμε  με μια φωτογραφία του Παγκόσμιου Πρωταθλητή μαζί με τα άλλα μέλη  της Πολωνικής υπερ-ομάδας στους πανηγυρισμούς για τον νέο τους  παγκόσμιο τίτλο: Πιοτρ Μούρτζια, Πιοτρ Γκόρσκι, Κάσπερ Πιορούν.


Δεν υπάρχουν σχόλια: