Πέμπτη 12 Μαρτίου 2009

Ένα τριάρι σαν πρόβλημα διαιτησίας

Το σημερινό πρόβλημα έχει εκφώνηση [Παίζουν τα Λευκά και κάνουν ματ σε τρεις κινήσεις].
Ο συνθέτης Nikita Plaksin έχει δώσει περισσότερα από 50 παρόμοια καλλιτεχνήματα ρετροανάλυσης. Δείτε εδώ.
Η λύση είναι δημοσιευμένη σε πολλές μεριές στο διαδίκτυο, αλλά αποφύγετε να την βρείτε έτοιμη.

Υποθέστε ότι βλέπετε την θέση μιας παρτίδας.
Σας έχουν ψιθυρίσει ότι ο Λευκός μπορεί να κάνει ματ σε τρεις κινήσεις.
Βλέπετε όμως ότι μπορεί να γίνει εύκολα ματ σε δύο κινήσεις :
μία η Βασίλισσα δίνει σαχ και μετά ο Πύργος δίνει το τελειωτικό κτύπημα (ας πούμε [1. Qf1+ Kxh2 2. Rh3#] ).

1) Γιατί δεν μπορεί να δώσει σαχ η Βασίλισσα στην πρώτη κίνηση και έτσι να κερδίσει ο Λευκός;
2) Τι θα ζητήσει ο Μαύρος από τους διαιτητές μετά το σαχ της Βασίλισσας στην πρώτη κίνηση;

3) Ποιές είναι οι σωστές τρεις κινήσεις για την λύση αυτού του προβλήματος;

(Πρόβλημα 322)
Nikita Plaksin,
Πρώτο και Δεύτερο Βραβείο, Die Schwalbe, 1971
Αφιερωμένο στον Dr K. Fabel
Ματ σε 3.
#3 retro ( 15 + 14 )
[1b1K3s/2pppprp/1p4p1/1p6/b1P2B2/RP2P1R1/r1PPQPPP/SB5k]


Η λύση θα γραφτεί εδώ σε μερικές ημέρες. Μέχρι τότε μπορείτε να στείλετε τα σχόλιά σας.

15/03/2009 : Ενημέρωση για την λύση

(Σχέδιο για Πρόβλημα 322)
[rb5s/2pppp1p/1p4p1/1p5Q/bkP3K1/4P1R1/BPPP1PPP/SrB4R]


Ξεκινάμε από μιά θέση (δες Σχέδιο ακριβώς από πάνω και πηγή εδώ) που μπορεί να προκύψει από την αρχική τοποθέτηση των κομματιών χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία. Ο μαύρος Πύργος μπορεί να πάει στο b1, ο μαύρος Βασιλιάς βγαίνει, ο μαύρος Ίππος φεύγει από το g8 για να πάει ο άλλος Πύργος στο a8, μετά ξαναγυρίζει ο μαύρος Αξιωματικός στο b8 και κινείται το πιόνι στο b6, μετά πάει ο Ίππος στο h8 και κινείται το πιόνι στο g6. Παρόμοια έχουμε με τα λευκά κομμάτια, βγαίνει ο λευκός Πύργος του a1 και πηγαίνει στο g3 και μετά πάει ο μαύρος Πύργος στο b1 κλπ.
Τώρα δείχνουμε τις κινήσεις από τότε που κινείται πιόνι (για να μπορεί να περάσει ο μαύρος Βασιλιάς) και μετά :

1.b3 Ra7 2.Bb2 Rf1 3.Be5 Ka3 4.Bd6+ Kb2 5.Rg1 Kc1
6.Rh1 Kd1 7.Rg1 Ke2 8.Rh1 Rb1 9.Rg1 Rb2 10.Bb1 Ra2
11.Rh1 Ra3 12.Ba2 Ra8 13.Rb1 Ra7 14.Rb2 Kf1 15.Kf3 Kg1
16.Ke2 Kh1 17.Kf1 Ra8 18.Rb1 Ra7 19.Re1 Ra8 20.Re2 Ra7
21.Ke1 Ra8 22.Kd1 Ra7 23.Kc1 Ra8 24.Kb2 Ra7 25.Bb1 Ra2+
26.Kc3 Rb2 27.Ba2 Rb1 28.Kd3 Rf1 29.Ke4 Ra8 30.Kf4 Ra7
31.Kg5 Ra8 32.Kh6 Ra7 33.Kg7 Ra8 34.Kf8 Ra7 35.Ke8 Ra6
36.Kd8 Ra8 37.Kc8 Ba7+ 38.Kb7 Rg8 39.Re1 Rg7 40.Rb1 Rg1
41.Rb2 Rf1 42.Bb1 Re1 43.Ra2 Bb8 44.Ra3 Kg1 45.Ba2 Rb1
46.Kc8 Rb2 47.Bb1 Ra2 48.Kd8 Rb2 49.Qe2 Ra2 50.Bf4 Kh1

Άρα, η τελευταία κίνηση πιονιού (ή πάρσιμο) ήταν η κίνηση [1.b3], τουλάχιστον 49.5 κινήσεις προηγουμένως. Ο μαύρος είναι έτοιμος να επικαλεσθεί τον κανόνα των πενήντα κινήσεων!

Άρθρο 5 : Η ολοκλήρωση της παρτίδας
... (ε) Η παρτίδα μπορεί να γίνει ισόπαλη αν κάθε παίκτης έχει κάνει τουλάχιστον τις τελευταίες 50 διαδοχικές κινήσεις, χωρίς την κίνηση οποιουδήποτε πιονιού και χωρίς οποιοδήποτε πάρσιμο.

Άρθρο 9 : Η ισόπαλη παρτίδα
9.2 ... Η παρτίδα είναι ισόπαλη μετά από ένα σωστό αίτημα του παίκτη που έχει την κίνηση, αν ... (β) οι τελευταίες συνεχόμενες 50 κινήσεις έγιναν από κάθε παίκτη χωρίς την κίνηση πιονιού και χωρίς οποιοδήποτε πάρσιμο.
Αν ο παίκτης κάνει μια κίνηση χωρίς να ζητήσει ισοπαλία χάνει το δικαίωμα να την ζητήσει στην κίνηση αυτή. Αν ένας παίκτης ζητήσει ισοπαλία σύμφωνα με τα άρθρα 9.2 ή 9.3 πρέπει να σταματήσει αμέσως και τα δύο χρονόμετρα. Δεν επιτρέπεται να αποσύρει την πρότασή του. i) αν το αίτημα αποδειχθεί σωστό, η παρτίδα κηρύσσεται αμέσως ισόπαλη, ii) αν το αίτημα αποδειχθεί εσφαλμένο, ο διαιτητής ...(τροποποιεί με κανονικό τρόπο τους εναπομένοντες χρόνους στα χρονόμετρα)... Κατόπιν η παρτίδα συνεχίζεται και η κίνηση που δηλώθηκε πρέπει να γίνει.


Οπότε η σωστή λύση στο πρόβλημα-322 του Plaksin είναι :

Κλειδί : 1.Rxg6! (το πάρσιμο διακόπτει την συνέχεια των 50 κινήσεων) Rg8+
2.Rxg8 Sg6
3.Qf1#

10 σχόλια:

Alotan είπε...

Φυσικά η πλήρης λύση πρέπει να περιέχει, εκτός από τη λύση του ματ σε 3, και πολλές κινήσεις ρετροανάλυσης που να δικαιολογούν την "ακατανόητη" με την πρώτη ματιά, λύση.

Δε θα γράψω περισσότερα προς το παρόν, γιατί μπορεί κάποιος να προσπαθήσει να λύσει το πρόβλημα.

Ανώνυμος είπε...

Σε πρώτο επίπεδο, o μόνος λόγος που βλέπω εγώ για να μην παίζεται το 1. Βζ1+ και ματ στην επόμενη είναι ότι ο μαύρος θα μπορεί να φωνάξει το διαιτητή για να του πει, δικαιολογημένα: "Μετά από την κίνηση αυτή του λευκού και σύμφωνα με το άρθρο τάδε των Κανόνων του Σκακιού, θέλω δικαιωματικά το μισό βαθμό της ισοπαλίας".
Αλλά αν παίξουν κάτι ουδέτερο τα λευκά για να μην υπάρχει, ξέρω γω, τριπλή επανάληψη κινήσεων, με ενοχλεί πολύ αυτή η απειλή του μαύρου να με αρχίσει στα σαχ με τον πύργο του.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΝΙΔΑΡΗΣ είπε...

Τάκη, μπορεί να είναι πονηρό και να παίζει ο μαύρος τώρα, οπότε θα φωνάξει το ρέφερυ για να τον ρωτήσει σε πόσες μέρες θα έρθει η δικιά του σειρά να παίξει.

Στα σοβαρά τώρα, θέλει κάμποση ρετροανάλυση το πράμα. Μανώλη, άστο μια δυο μέρες ακόμα να το δούμε καλύτερα.

Emmanuel Manolas είπε...

@ greekchesspolitics
Είπα στην αρχή της ανάρτησης [Παίζουν τα λευκά...] οπότε αυτό που είπε ο Παναγιώτης για σειρά του μαύρου να παίξει δεν ισχύει.
Ο alotan είπε [πολλές κινήσεις ρετροανάλυσης], ο Παναγιώτης Κονιδάρης είπε [κάμποση ρετροανάλυση], άρα;
Είσαι πολύ κοντά στη λύση και πολύ μακριά.
Το ωραίο είναι ότι δεν χρειάζεσαι τα παρτιδόφυλλα!

Ανώνυμος είπε...

Ο μαύρος δεν παίζει, αφού μας το λέει ο νοικοκύρης -κι εγώ τον εμπιστεύομαι. Στο 1) άμα μπλέξω, πρέπει να γίνω Ρετρο-Πρέντος για να ξεμπλέξω από τους διάδρομοι και τους λαβύρινθοι, οπότε καταθέτω το 2) και το 3) και μπάστα. Δηλαδή με 2 στα 3 (με "μη πλήρη λύση" που λέτε οι ειδικοί) δεν κερδίζει τίποτα; Ούτε μισή νόρμα 5ης κατηγορίας; Ούτε αναμνηστικόν δίπλωμα συμμετοχής; Μα έτσι δεν θα έβγαινε ούτε ένας διαιτητής ΓΚ από τα σεμινάριά μου :-)

Emmanuel Manolas είπε...

Τι εννοείς [καταθέτω]; Δεν ζητήσαμε παράβολο!
Περιμένουμε το άρθρο του κανονισμού για το 2, και τις κινήσεις λύσης για το 3 και είσαι ωραίος.
Για δίπλωμα αργότερα, στον διαγωνισμό σύνθεσης που θα κάνουμε!

Ανώνυμος είπε...

Το 1. Βζ1+ αν και είναι ματ σε 2 δεν είναι η σωστή απάντηση. Το σωστό είναι 1. Πη6. Ο λόγος είναι ότι ο λευκός είχε πιάσει τον πύργο και άρα πρέπει να τον κινήσει και αυτό θα επικαλεστεί ο μαύρος στο διαιτητή (και παρόλαυτα θα χάσει).

Πέρα από την πλάκα δεν έχω κάτσει να αποδείξω ότι το 1. Πη6 είναι το σωστό, που φυσικά είναι το πιο ενδιαφέρον κομμάτι του προβλήματος, αλλά
φαντάζομαι ότι απλά θέλει καλό "μέτρημα"!

Emmanuel Manolas είπε...

Έχει χιούμορ η παρατήρησή σου, Ανώνυμε (που θα προτιμούσαμε να έχεις πει ποιός/ποιά είσαι), αλλά μόνο εσύ βλέπεις την θέση. Δεν υπάρχουν πραγματικά παίκτες και κανένας δεν άγγιξε τον λευκό πύργο.
Ένα σκακιστικό πρόβλημα είναι μια σύνθεση, που πρέπει να υπακούει στους σκακιστικούς κανόνες. Ο συνθέτης φροντίζει να προκύπτει η θέση ξεκινώντας από το αρχικό κλασσικό στήσιμο των κομματιών για παρτίδα. Οι κινήσεις μπορεί να μην είναι οι καλύτερες, αλλά δεν επιτρέπεται να είναι παράνομες, αλλιώς αχρηστεύεται το πρόβλημα.
Εδώ λοιπόν βλέπεις την θέση που έχει προκύψει και αποφασίζεις για την συνέχεια, με βάση όσα ανακαλύπτεις ότι έχουν ήδη συμβεί.

Ανώνυμος είπε...

Πρώτα από όλα συγχαρητήρια για το ιστολόγιο σας!

Στο πρηγούμενο θέμα αστειέυτηκα γιατί δεν ήθελα να προδώσω τη λύση (δηλαδή όχι ακριβώς τη λύση αλλά αυτό που εγώ πιστεύω πως θα πρέπει να είναι η λύση, μιας και δεν το έχω αποδείξει).

Νομίζω πως η ιδέα είναι να αποδείξει κανείς ότι με το Βζ3 θα πρέπει να εφαρμοστεί ο κανόνας των 50 κινήσεων. Για να είμαι ειλικρινής δεν θα την σκεφτόμουν ποτέ αν δεν δίνατε τις βοηθειες.
Εν πάσει περιπτώσει νομίζω ότι το σημαντικό και σίγουρα το πιο ενδιαφέρον κομμάτι του προβλήματος είναι να αποδείξει κανείς το παραπάνω γεγονός (πράγμα που δυστυχώς δεν έχω το χρόνο να κάνω).

Πάντως είναι εξαιρετική η σύλληψη του συνθέτη!

Ανώνυμος είπε...

Ε, αφού κυκλοφόρησε σιγά-σιγά μεταξύ των συγγενών και φίλων επισκεπτών, ναι: το επίμαχο άρθρο των Κανόνων είναι το 9.3 (50 κινήσεις χωρίς να κινηθεί πιόνι και να φαγωθεί οτιδήποτε) και προφανώς η εκφώνηση του προβλήματος μας κλείνει το μάτι και μας λέει ότι με το Βζ1+ συμπληρώνονται 50 τέτοιες κινήσεις.
Με δεδομένο ότι και τα δύο παρσίματα των λευκών έχουν γίνει με πιόνια (μετράμε στη σκακιέρα με τα δαχτυλάκια)το τελευταίο πάρσιμο έγινε με αxβ3 (προηγήθηκε κάποιο βxγ). Άρα από εκείνο το σημείο και μετά (που σημαίνει να έχουν βγει και να έχουν μπει σε στενά και σε παρόδους κάποια κομμάτια εκεί από όπου δεν θα μπορούν να περάσουν μετά) πρέπει να δείξουμε πενήντα κινήσεις. Τέλος του διαιτητικού και αναλυτικού μέρους.

Το Πxη6 είναι φορσέ (πρέπει να φαγωθεί κάτι και να εμποδιστεί το σαχ στο η8) και γι' αυτό είναι το εύκολο κομμάτι του προβλήματος --γι' αυτό και το βρήκα άλλωστε :-)
Τέλος και του πρακτικού μέρους.

Επί του δημιουργικού όμως, όπου είμαι αδιαβάθμητος και ανέλο(ω)τος (Παναγιώτης έφα), θα προτιμούσα να μου εξηγήσει τη ρετροανάλυση κάποιος που τα κατέχει καλά αυτά τα πράγματα, επειδή φαντάζομαι ότι και οι πενήντα κινήσεις θα πρέπει να είναι φορσέ.